Systematyczny podział jabłek i gruszek

Są dwa systemy, które przy każdym owocu podane być winne.

1. System sztuczny na zewnętrznych oznakach i na czasie dojrzewania oparty.
2. System naturalny, opierający się na ogólnym charakterze owocu.

Jeden system Wspiera drugi, a obydwa razem łatwiej dozwalają rozpoznać owoc, niż każdy z osobna. Ponieważ system sztuczny za łatwiejszy i pewniejszy jest uznany, więc najpierw z nim się poznamy.

1. Wszystkie jabłka i gruszki dzielą się podług czasu dojrzewania na a) letnie, b) jesienne, c) zimowe owoce.

Owoce letnie dojrzewają zupełnie na drzewie i to przed końcem września; owoce jesienne dojrzewają z początkiem października aż do połowy listopada, a potem muszą jakiś czas leżeć. Owoce zimowe dojrzewają zwykle w drugiej połowie listopada, a nawet w grudniu i muszą do dwóch miesięcy leżeć, a czasem i dłużej.

1. Według kształtu dzielą się owoce na cztery działy:
2. Płaskie jabłka i gruszki, w których średnica od szypułki do kielicha (średnica podłużna) mniejszą jest od średnicy poprzecznej; przy jabłkach sklepienia kielicha, a przy gruszkach sklepienie kielicha i szypułki okazuje się spłaszczonym.
3. Okrągławe, u których obydwie średnice są równe, albo średnica długości nie jest więcej nad 1/6 część od średnicy poprzecznej większą; jabłka posiadają kształt zupełnie okrągły, gruszki są zwykle ku szypułce cokolwiek szczuplejsze.
4. Kończyste, u których obydwie średnice są równe, albo średnica szerokości przewyższa ¼ średnicę długości, ale ku końcowi kielicha jest owoc znacznie zakończony. Gruszki tego kształtu nazywają się zwykle podłużne.
5. Podłużne jabłka, u których średnica długości jest większą od średnicy poprzecznej; gruszki zaś nazywają się długie, u których średnica długości jest o część większą od średnicy szerokości.

Przez zestawienie tych oznak otrzymujemy 12 klas jabłek, jak też i gruszek.

Jabłka letnie:

1. Płaskie.
2. Okrągławe
3. Kończyste
4. Podłużne

Jabłka jesienne:

5. Płaskie
6. Okrągławe
7. Kończyste
8. Podłużne

Jabłka zimowe:

9. Płaskie
10. Okrągławe
11. Kończyste
12. Podłużne

Gruszki letnie:

1. Płaskie
2. Okrągławe
3. Podłużne
4. Długie

Gruszki jesienne:

5. Płaskie
6. Okrągławe
7. Podłużne
8. Długie

Gruszki jesienne:

9. Płaskie.
10. Okrągławe
11. Podłużne
12. Długie

Zupełnego koloru nazywamy owoc, jeżeli jego kolor (biały, zielony lub żółty) na całym ciele lub na największej jego części – wolny od czerwonego koloru.

Pokrytego koloru lub kolorowany owoc jest, gdy przynajmniej 1/3 część od strony słoneczne, albo cały owoc czerwonym kolorem jest pokryty, a u gruszek prążkowaty.

Rdzawego koloru są gruszki, których łupka jest po największej części rdzą pokryta.

Prążkowe jabłka są te, u których można widzieć czerwony kolor w prążkach; są takie owoce pokrytego kolom prążkowane, jeżeli się w pokrytym kolorze prążki pokazują.

Do podrzędnych znamion używają także kielicha i rozróżniają u jabłek:

1. a) kielich otwarty
2. b) kielich na pół otwarty
3. c) kielich zamknięty

u gruszek:

1. a) kielich zupełnie gwiazdo-kształtny,
2. b) kielich stojący,
3. c) kielich niezupełny, w kształcie rogu.